KUBRO, Najmiddin Kubro (taxallusi; asl ism-sharifi Ahmad ibn Umar ibn Muhammad Xivaqiy al-Xorazmiy) (1145—Xiva—1221) — ulug’ shayx, tasavvufning taniqli vakillaridan biri, kubroviylik tariqatining asoschisi (uning taxallusi «dinning ulug’ yulduzi» ma’nosini beradi).
|
Asli Turkmanistonning Toshhovuz viloyati Moylijangal qishlog’ida 1958 yilda tug’ilgan Boltaboy aka 1981 yilda texnikumni bitirgach, Shovotdagi fermada ishlay boshlagan, ammo muntazam she’rlar bitardi.
|
Dastlab maktabda, so’ng Xivadagi Inoqiy madrasasida o’qidi. 18 yoshlarida shoir sifatida xalq o’rtasida tanildi. Muhammad Rahim Soniy (Feruz) Avaz O’tar iste’dodiga katta e’tibor bergan, uni saroyga taklif qilib Tabibiyni unga ustoz tayin etgan. Ammo, Avaz O’tar saroy hayoti bilan chiqisholmay, uni tark etadi.
|
Otajon Xudoyshukurov (1944. 4.10 — To’rtko’l — 1994.22.12) — xonanda; O’zbekiston (1977) va Qoraqalpog’iston (1970) xalq artisti. Ashula aytishni amakisi xonanda Y. Olloshukurovdan o’rgangan, keyingi ustozlari K.Otaniyozov, Nazir qori, J.Bekchonov va boshqalar. 1963 yildan Qoraqalpoq davlat filarmoniyasida yakkaxon xonanda.
|
1934 yili tuman markazidagi Strelkov nomli etti yillik maktabni tamomlagach qishloqdagi maktabida muallimlik qilgan. Shu davrda Xiva pedagogika texnikumida sirtdan o’qigan, undan keyin Urganch shahridagi muallimlar tayyorlash oliy ilmgohini muvaffaqiyatli tugatgach yana ona qishlog’iga ishga kelib 1935 yildan 1939 yilgacha 28 - sonli A.S. Pushkin nomli to’liqsiz o’rta maktabga direktorlik qilgan.
|
Jahon madaniyatining Xorazmdagi ilk targ’ibotchilaridan biri. Ogahiy uning nomini o’zining «Gulshani davlat» kitobiga kiritgan. Xiva xoni Sayd Muhammadxon saroyida kotiblik qilgan. Muhammad Rahim II uni mirzaboshilik vazifasiga ko’targan. Rossiya bilan Xiva xonligi o’rtasida imzolangan sulh shartnomasi (Gandimiyon shartnomasi) Komil Xorazmiy qo’li bilan yozilgan (1873). So’ngra saroyda devonbegi (1873—80), mirzaboshi lavozimlarida ishlagan (1880 yildan). Xorazmda birinchi bo’lib bosmaxona tashqil etgan (1880—81).
|
Siyovush Xorazmning birinchi podshohi edi. Xorazm shohlar davlati Vladimir (Kiev) knyazligiga o'z elchilarini jo'natgan va islom dinini yoyish, tinchlik va hamkorlikda yashash masalalari bo'yicha fikr almashganlar.
|
Таниқли шоир Матназар Абдулҳаким 1948 йилда Урганчнинг Қоровул қишлоғида туғилган эди. Буни таъкидлаётганимнинг боиси, Хоразм аҳолиси икки шева-ўғиз ва қипчоқ лаҳжасида гаплашишади. Ҳазорасп, Хонқа, Янгиариқ, Хива, Боғот, Урганч, Қўшкўпир,Шовот туманиликлар ўғиз лаҳжасида “гапласалар”,шимолий туман бўлган Янгибозор ва Гурланликлар қипчоқ лаҳжасида “сўйлийди”.
|