“Оқмачитдаги бозордан зотдор сигир сотиб олдим”, “Пеннер ишлаган сурат зўр чиқибди”, “Вильгелм менга қарз бериб турди”, “Херман ажойиб дурадгор экан, унинг ясаган эшиги сифатли…”хуллас, бундай гап-сўзларни 19 аср охири ва 20 асрнинг 37 йилларигача узоқ Оврўпада эмас, Хива ёки Урганчда тез-тез эшитиш мумкин эди. Чунки, бу даврда Хоразмда немислар яшашган.

Хоразмийнинг «Муҳаббатнома»си ўзбек мумтоз адабиётидаги нома жанрининг илк ёрқин намунаси саналади. Албатта «Муҳаббатнома» фақат номалар йиғиндиси эмас, унда ғазал, қитъа, фард каби кичик лирик жанрларга хос асарлар ҳам мавжуд. Лекин асардаги ўн бир нома асар тузилишининг бош хусусиятини белгилайди. Шоир шундан келиб чиқиб “нома» сўзини асар номига ҳам чиқазган. Хоразмийнинг номанавислик анъанасини адабиётимизда Хўжандий «Латофатнома»си, Юсуф Амирий «Даҳнома»си, Саид Аҳмад «Таашшуқнома»си, Саййид Қосимий «Ҳақиқатнома»си ва «Садоқатнома»си билан давом эттирди.

Первый выпуск шелковых денег Хивинского ханства, датированный 1337 г. хиджры (7.10.1918 – 25.09.1919), имел пять номиналов: 200, 250, 500, 1000 и 2500 тингов. На каждом банкноте по-узбекски арабским шрифтом помещались две надписи: “Ассигнация (дословно – “бумажная деньга”) по высочайшему указу правительства Хорезма”; “Каждый, кто подделает эту ассигнацию, карается государственным законом”.

Кўҳна арк – Хиванинг қадимий қалъасидир. Кўҳна Арк худудида хозир фақат XIX асрга оид бир неча бино сақланиб қолган холос. Аркда хон ва амалдорларнинг уй жойлари, давлат идоралари билан бир қаторда кўринишхона (саломхона, арзхона), зарбхона, ёзги ва қишги масжид, ҳарам, аслаҳахона, ўқ-дори тайёрланадиган устахона, омборхона, ошхона, отхона, зиндон ва қўчқор уруштирадиган махсус майдон ҳам бўлган.

Паҳлавон Маҳмуд (1247-1326) – улуғ шоир, мутафаккир, файласуф. Хивада туғилган.

Феруз ҳукмронлик қилган давр ғоятда алғов-далғов бўлиб, хонликлар орасида ўзаро низо кучли эди. Бухоро амирлиги, Қўқон хонлиги, Хива хонлиги орасида бирлик йўқ эди

Аллоҳ қай кимсани дунё қуллигидан озод этган бўлса, ўша ҳақиқий ҳур, эркин инсондир.

Шайх шаҳид бўлаётган пайтда ёв қўлидан байроғини тортиб олди ва шу даражада маҳкам ушладики, ҳатто ўн кишилашиб ҳам байроқни Шайх қўлидан ола билмагач, ахийри байроқни кесишди.

У Ватан мудофааси учун жонини тиккан мардларнинг шону-шавкати ўзининг шону-шавкатидан кўп устун эканлигини ўлими олдидан англаб етди.

Алоиддин Муҳаммад кўплаб бошқа мамлакатларни куч ишлатмасдан, зўровонликсиз, вайронагарчиликларсиз, сиёсат, дипломатия йўли билан қўлга критди.